23 Temmuz 2010 Cuma

Organik Sebze ve Meyveleri Merak Ediyorum !

Austin, TX 'da ,marketlerde rahatlikla gorebildigimiz bazi organik urunler, (USDA onayli)

Sebze ,meyve alisverislerinizi nereden karsiliyorsunuz ? Semt pazarlarindan mi, buyuk yada orta olcekli marketlerin sebze -meyve reyonlarindan mi , yoksa mahalle manavinizdan mi? Gerci artik sadece luks semtlerdeki sokak aralarinda var o manavlardan ve adeta egzotik meyve sebze butigi gibi .
Aslinda bu yazinin konusu aldiginiz meyve ve sebzenin organik veya konvansiyonel ( kimyasal ilacli) olmasi sizin icin ne kadar onemli oldugu olacakti ? Aradaki farki kavrayabilmek icin oncelikle organik tarimin ne oldugunu bilmek gerekiyor.

Organik tarim uretiminde kimyasal girdi kullanmadan, uretimden tuketime kadar her asamasi kontrollu ve sertifikali tarimsal uretim seklidir. Organik tarimin amaci ;toprak ve su kaynaklari ile havayi kirletmeden , cevre , bitki , hayvan ve insan sagligini korumaktir.
Tarim Bakanligi web sayfasinda bu sekilde tanimlanmis. http:// www.gov.tr

Ben kendi adima, ilk defa 1996 organik portakal diye bir seyi esimden duydum. O yil esim Austin Teksas'a bir ayligina is icin gelmisti ve bana marketlerde 'organik meyve sebze diye bir sey var' diye bahsetmisti. 2000 yillarin basinda yemek videolarini izledigim unlu Ingiliz sef Jamie Oliver tariflerinde kullandigi yumurtalarin "tabiki" organik oldugunu israrla vurguluyordu. Ben ise o sirada yaz kis domates, biber , taze fasulye yiyebildigimiz icin ne kadar" sansli" oldugumuzu dusunuyordum. Gerci tatlari plastik gibiydi ama olsun! 2002 de oglum dogduktan sonra , nedense , yavas yavas gazetelerde cikan bazi yazilar dikkatimi cekmeye basladi. Televizyonda hormonlu sebze meyvelerle ilgili haberler programlar yapilmaya baslandi. Hatirlarsaniz iri cilekler, cok duzgun parlak elmalar veya sekilsiz sebzeler hergun birsekilde karsimiza cikar oldular. Ama biz bir yandan da migroslardan, pazarlardan ilacli, hormonlu, kimyasal gubreli sebzeleri meyveleri kutur kutur yemege devam ettik. Ama hormonlu iri tatsiz cilek konusu biraz daha fazla hafizalarda kaldigi icin olsa gerek pek cilek almadik .
Okudugum bir yazidan sonra sebzeleri ayiklayip,parcaladiktan sonra bir saat kadar suda bekletmenin ise yaradigini ogrendim ve uygulamaya basladim. Kimyasal maddeler suda cozunur olduklarindan parcalamis sebzeden bu sekilde ciddi bir miktarini uzaklastirabilirsiniz (!) Sonrasinda Artik bende bulabildigim , kadar organik sebze ve meyve arayisina girmistim. Hic unutmuyorum ilk olarak bir arkadasimiz ararciligi ile -sanirim ESAS Tarim diye- bir firmadan sembolik olculerde bazi organik siparislerim oldu. Bir kavanoz nar eksisi- ki tadi halen daha damagimdadir-, pek kirmizi olamamis domates ve findik getirtmistik . Ardi sira baska baska firmalarin etiketlerini gormeye basladim raflarda . Migros ve o zamanki adi ile SAMPIYON SA marketlerinde organik sebze ve meyvelerin satildigi ayri koseler olusturuldu. Artik organik urunler daha bir el altinda bulunmaya basladi o tarihlerde. Ama ne yazik ki buyuk sehirlerin buyuk marketlerinde, alisveris merkezlerinin luks pazar yerlerinde ve oldukca yuksek fiyatlarla.
2008 yili kasim ayindan beri Austin Teksas'ta yasiyorum. Ilk geldigimde buradaki organik sebze meyve cesidi, bollugu gozlerimi kamastirdi. Fiyatlar , evet , elbette pahalli.Ben de az ama oz, fakat guvenerek aliyorum. Ama burasi Amerika , bakalim kendi ulkemde isler ne durumda ?

Butun bu yasadiklarim , kafamda var olan onlarca soru beni organik sebze ,meyve ve hayvansal urunler konusunda arastirmaya itiyor. Sonucta bir tuketici olarak makul fiyata ve saglikli beslenmek istiyorum , herkes gibi. Biraz buna kanalize olmak ve cevabini yeni buldugum sorulari sizlerle burada paylasmak istiyorum.
******
Dunya geneline baktigimizda 1. ve 2. dunya savaslari arasinda populer olan organik tarim 1950 yilindan sonra Amerika Birlesik Devletleri'nin Marshall yardimi ile onemini yitirmis.Saglanan ekonomik katkilar ve asiri desteklemeler sonucu entansif (intensive- kucuk alanlardan cok urun almaya yonelik yapilan tarim sekli) tarim suratle yayilmis , makinelelesme, kimyasal ilac ve gubreler ile kimyasal katki maddeleri kullanilmaya baslanmis.( Devam edecek)

3 yorum:

Adsız dedi ki...

Yazina ben de su ek'i yapayim. Amerikada her ne kadar organic urun diye satiliyorsa da bazi yiyecek ve tarim maddeleri yine de non-organic fertilizer kullanilabiliyor.Sonuc olarak, bilincli bir tuketici olma yolunda uzerinde"organic" yazan urun'un de menbaai'ni arastirmak gerekiyor. Bunu ne yapacak zamanimiz ne de arastirma yetilerimiz var ancak yapan insanlar oldugunu biliyorum sayilari cok az da olsa.
Bazi tv programlarinda aciga cikan bilgiler ne yazikki cok az insana ulasiyor ancak sagligimiz konusunda ne kadar duyarli olmamiz gerektigini ve bu yuzden aktif bilincle alisveris etme aliskalnliginin gerekliligini ogreniyoruz. Yazinin devamini bekliyorum, sevgilerimle

miniktirtillarim dedi ki...

yukardaki yorum bana ait:)-candan

nuriye dedi ki...

Amerika'da organic gidada USDA standartlari gecerli.USDA 'nin her urun grubuna ait kendi standartlari vardir.Bu standarlara uygunlu ise kimyasal analizlerle anlasilabilir anca. Ne kadar bilincli tuketici olursak olalim sadece dokunarak veya gozle muayene ile anlamamiz mumkun degil malesef.